De wetswijziging van Pia Dijkstra klopt niet met ontwikkelingen in voorlichting en gespreksvoering. Als wetgeving dwingend moet zijn, laat de overheid dan beginnen met het invoeren van een verplicht persoonscertificaat voor donatie-gespreksvaardigheden. Mensen op wachtlijsten en burgers die hun gewetensvrijheid willen behouden, zijn hier allebei mee geholpen.
Als ik een antwoord nodig heb van iemand, heb ik daarop de grootste kans als ik maximaal één vraag tegelijk stel. Voordat iets vraag, moet ik eigenlijk eerst verschillende keren iets geven. Als ik een “ja” nodig heb, moet ik eerst de erkenning overbrengen dat de ander het recht heeft “nee” te zeggen, te twijfelen, eerst meer te willen weten of niet na te willen denken over het onderwerp, in dit geval het eigen overlijden. Deze wetmatigheden gelden in een gesprek, maar nog eens te meer in een donorcampagne.
Waarden
Het is belangrijk om mensen niet aan te spreken op het geweten, een sociale norm, moreel gewenst gedrag, maar op hun eigen waarden en behoeften. Uit verschillende wetenschappelijke hoeken is bekend dat een directieve, moraliserende of zelfs dwingende manier van overtuigen niet werkt. Dit is aangetoond vanuit de sociale psychologie (Naomi Ellemers) en was eerder al bekend uit de motivational interviewing (dr William R. Miller), mediation (Robert A. Baruch Bush en Joseph P. Folger) en uit de boeken van Dale Carnegie (How to Win Friends and Influence People, 1936). Toen de Wet op de Orgaandonatie ontstond, begin jaren ’90, was veel hiervan nog niet zo bekend. Aan al deze waardevolle inzichten ter voorkoming van betutteling heeft het jarenlang ontbroken in de donorcampagnes, die teveel zijn bedacht vanuit de “ja” zeggers. Aan dit alles ontbreekt het nu opnieuw in het wetsvoorstel. Hierin is zelfs de vrijheid van gedachte, het recht om te mogen twijfelen, opgeofferd. Het wetsvoorstel dwingt burgers tot kiezen, anders noteert de overheid de veronderstelde toestemming: “geen bezwaar”.
Bevoogdend
Bijvoorbeeld brieven voor donorwerving kunnen veel professioneler en effectiever. In mei 2016 stuurde de minister een herinneringsbrief aan 18-jarigen, met hierin de volgende passage: “Een paar weken geleden heb je een brief met een donorformulier ontvangen. Ik vroeg je toen om te kiezen of je orgaandonor wilt zijn. Helaas heb je je nog niet geregistreerd.” Gezien vanuit de afzender lijkt dit prima, maar voor een 18-jarige klinkt dit hetzelfde als “wat jammer dat je je kamer niet hebt opgeruimd”. Ook al is dit nog zo terecht, er zijn betere methoden om iemand te motiveren. Zuiverder en effectiever zou zijn: “Onlangs heb ik je een brief gestuurd met een donorformulier. Hopelijk is heb je deze ontvangen. Graag wil ik je nog eens attenderen op mijn brief, maar je keuze is helemaal aan jou.” Oplossingen door en voor twijfelaars zijn effectiever dan afzendergestuurde donorregistratie.
Wettelijk
Het komt er pas ècht op aan tijdens de wettelijk verplichte donatievraag in het ziekenhuis. 66% van de nabestaanden weigert orgaandonatie. Het gesprek hiervoor gebeurt niet altijd met de juiste voorbereiding, het vereiste inlevingsvermogen en een respectvolle bejegening. Dat blijkt uit een proefschrift uit 2016 van Jack de Groot aan Radboud Universiteit Nijmegen. De inzet van getrainde donatiefunctionarissen leidt tot 46% à 66% meer toestemming door nabestaanden. Een onderzoek hiernaar is gepubliceerd door Nichon Jansen van de Nederlandse Transplantatiestichting, in 2011 in Transplant International.
Bij een pilot in 2014 steeg de toestemming door nabestaanden met 70% nadat artsen een oefengesprekje van 5 à 10 minuten hadden met een neuropsycholoog. Na een training “Communicatie rond Donatie” steeg de toestemming door nabestaanden 5,1%. Een kansrijk gegeven is dat met dit alles nog weinig is gedaan. Bijna de helft van de topziekenhuizen moet de training nog implementeren.
In plaats van dwingende wetgeving voor alle twijfelaars, kan de wetgever de gesprekken optimaliseren met een verplichte persoonsgebonden certificering “Gesprekscompetenties orgaandonatie” voor artsen die de wettelijk verplichte vraag moeten stellen aan nabestaanden. Elders gebruikt de overheid zo’n verplicht persoonscertificaat in de Arbeidsomstandighedenregeling, in dat geval voor asbestverwijdering. Een diploma geldt levenslang, maar een persoonscertificaat vraagt periodieke toetsing. Dit is effectiever. De overheid heeft hiermee al ervaring opgebouwd op basis van het wereldwijde normblad NEN-EN-ISO/IEC 17024.
Innovatie
Sinds Pia Dijkstra haar wetsvoorstel indiende, staat de innovatie stil. Bijvoorbeeld de Tweede Kamer heeft haar jaarlijkse “algemeen overleg orgaandonatie” al sinds 12 maart 2015 niet meer gehouden. De wijziging van de donorwet gaat ten koste van de creativiteit en innovatie.
Abele Reitsma
Ook gepubliceerd als:
Train arts en bereik meer. Abele Reitsma. Nederlands Dagblad 9 februari 2018 bladzijde 11.
https://www.nd.nl/nieuws/opinie/training-stelt-artsen-in-staat-om-in-gesprekken.2931228.lynkx
Pingback: Welk prijskaartje hangt aan de herziene Donorwet? - Orgaandonor ja of neeOrgaandonor ja of nee
Vind het van groot belang dat er duidelijke informatie wordt gegeven. Ben al lang als donor geregistreerd doordat mijn zoon een nierziekte heeft, waar het gelukkig goed mee gaat. Dus het leek vanzelfsprekend. Later ben ik er meer over gaan lezen en als je dan idd lees, dat er in het stervensproces in gegrepen wordt als het ware dan is het van groot belang om met die wetenschap opnieuw een bewuste keuze te maken. Ik heb nu bv mijn hart uitgesloten van donatie door meer verdieping. Heb zelf MS en zie zeker het belang van hersendonatie voor onderzoek maar tóch kan ik deze beslissing niet meer maken nu ik meer weet van het stervensproces. Dus goede voorlichting: JA.
Ik vind orgaandonatie helemaal niet zo een goede zaak als ons wordt voorgespiegeld.
De dood behoort bij het leven, deze opvatting komt niet voort uit religieuze overwegingen, Bij ziekenhuisopname
geef ik aan dat ik geen orgaandonatie zal accepteren, ook geen reanimatie als er iets gebeurt dat daartoe aanleiding
zou kunnen zijn. Afgezien van mijn persoonlijke opvatting vind ik de wet, zoals die er nu is, een ingreep op het
persoonlijk leven van Nederlanders. Wat mij betreft moet deze wet door het Gerechtshof worden tegengehouden.
Ik heb me verdiept in behandeling die de donerende patiënt moet ondergaan, vaak kunstmatig ,in leven gehouden
door beademing om te uit te nemen organen te sparen. Kunstmatig in leven gehouden blijft LEVEN!.
Zou het niet beter zijn dat wij beter leren omgaan dat het leven eindig???? Leven met een nieuwe nier is niet zo fijn!
Medicijnen met bijwerking, risico van afstoting.
@Gien Oosterwijk {Wat mij betreft moet deze wet door het Gerechtshof worden tegengehouden.}
Volkomen mee eens. Deze broddelwet is in stijd met artikel 11 van de grondwet: Onaantastbaarheid lichaam.
Alleen met JA moet iemand donor zijn. Deze wet is een listige truc die ongewenst is. Doodgewoon orgaanroof.
.
Bovendien is de stervende gereduceerd tot orgaanboom die leeggeplukt mag worden. Alle aandacht is gericht op de orgaan-ontvangers. De ervaringsverhalen van nabestaanden hoe artsen maar blijven vragen om meer en meer organen is respectloos ontoelaatbaar en schandelijk. Zeer Traumatisch voor de achterblijvers.
Met dwang wordt een averechts effect bereikt. De democratie voorbij.
Kijk, zo wordt het onderwijs misbruikt om onze kinderen te bereiken buiten ons weten en zichtveld om. Een prachtig lespakket waarin je goed moet doorlezen om te ontdekken dat dit door de Overheid gesubsidieerd lespakket van Nederlands Transplantatie Stichting is, voor kinderen op lagere school van 10 – 12j, aangeboden aan leerkrahten die natuurlijk ook met hun handen in haar zitten om hier een deugdelijke les over te kunnen geven. Een nogal eenzijdig gekleurd goed marketing verhaal. Als je goed leest dan is hele programma erop gericht dat je alleen maar ja kunt zeggen, verder versterkt door peer-pressure, waar kinderen uitermate gevoelig voor zijn. Voor de vorm wordt een andere wettelijk verplichte keuzeoptie minimaal belicht en op zo’n manier dat je als mens, zeker als kind die nog meer beinvloedbaar is, onbewust de boodschap mee krijgt dat anders van je wordt verwacht vanuit een claim op schuldgevoel en je dan wel buiten de boot valt.
Kinderen krijgen zelfs een spreekbeurt aangereikt waarin de eenzijdige keuze gepropageerd wordt.
Er worden handreikingen gedaan over hoe je andere kinderen kunt overtuigen om wel donor te worden.
Etc etc
Kinderen jonger dan twaalf jaar kunnen geen keuze in het Donorregister (laten) vastleggen. Maar ouders wel, mits ze die weg weten te vinden. Indien er geen registratie heeft plaatsgevonden zal de arts dan toestemming vragen aan ouder(s) of voogd, maar dat is op zo’n moment nogal wat, getuige vele verklaringen. Zeker gezien hoe de consulenten vanaf nu nog verder getraind zullen worden om aan te sturen op doneren middels technieken om schuldgevoel te creeren en goeddoenerij om een ander te redden te veinzen. (Excuus voor mijn radicale chargeren, maar het raakt diepe fundamentele normen en waarden over zelfbeschikking waarvan ik u niet heof te overtuigen ). Niet-speciaalgetrainde verpleegkundigen worden hier zelfs bewust van de familie weggehouden.
Tot zestien jaar kunnen de ouder(s) of voogd de geregistreerde donatietoestemming van de jongere herroepen. In praktijk zal dat heeeeel lastig zijn. Er zijn namelijk allerlei procedures ingebouwd die dit zullen vertragen en wellicht daardoor ook tot veel vergissingen en verwarringen zullen leiden. Ennnnn let op: “Zijn beide ouders of de voogd afwezig of onbereikbaar, dan mag de donatie wel.” Dit is echt ongelofelijk. Want wie garandeert mij dat de instelling en haar protocollen erop ingericht zijn om de ouder goed te kunnen bereiken. En als ICT-expert weet ik ook hoe informatiesystemen nog steeds verre van feilloos zijn en zeer gevoelig voor mismanagement.
Een nee-registratie is niet te omzeilen, maar wel zeer lastig te bewerkstelligen in huidige maatschappelijke klimaat.
Alleen zeer wakkere ouders zullen dit waarschijnlijk actief inzetten. Dus voorlichting is zeer cruciaal met ook begeleiding dit makkelijker te maken voor ouders want het is nogal een stappenplan.
Zodra iemand achttien wordt, krijgt hij een brief van de minister van VWS met de vraag of hij/zij zijn keuze kenbaar wil maken bij het Donorregistratie. Hoeveel jongeren zijn bereikt door JA-propaganda en hoeveel jongeren hebben degelijke voorlichting ontvangen?
Binnen 1 generatie is dit de grootste groep mensen, die verdere beslissingen nemen.
Ik adviseer de stichting vooral te focussen op het bereiken van de toekomstige generaties, onze kinderen, de meest kwetsbaren in deze maatschappelijke teloorgang, die niet beschermd worden tegen propaganda. Een deugdelijk onderwijsprogramma ontwikkelen heeft hoge prioriteit zodat leerkrachten en scholieren kunnen worden bereikt, met daaraan gekoppeld een ranking lijst van scholen die onafhankelijke en volledige voorlichting rondom donorregistratie aanbieden. Het is een mooie manier om de dialoog binnen scholen op gang te brengen. Het brengt alle expertise die aanwezig is in deze stichting bij elkaar in een pakket dat voor de toekomstige generaties beschikbaar zou moeten zijn. Dit zou voor ouders een hele mooie tool zijn om scholen te onderzoeken op hoe zij werkelijk invulling geven aan onafhankelijk onderwijs..
Ikzelf ben geinspireerd door de handreikingen van Marieke de Vrij en haar samenwerking met de World Dialogue Foundation die werkt met en training geeft in werken met universal principals, 16 natural laws van Indigenous First Nations, Interfaith conferenties vanuit Ba’hai en Soefisme, als Sinoloog en Taoist en jarenlange I tjing beoefening, los kinnen komen van de conditioneringen zoals die mij in het onderwijs zijn aangereikt. Na 20 jaar studie van groepsdynamica en principles how to recreate the world, nu werkzaam voor de ANBi Stichting Four Worlds Europe waarmee wij ons richten op de aanwezige kennis van grootmoeders bij elkaar te brengen als fundament voor het bijeenkomen van mensen vanuit de hele gemeenschap. Ik zal binnenkort ook een workshop Soul Voice en Stervensbegeleiding, prachtig werk met stem, klank en geluid.
Vriendelijke groet,
Karin Lindeman-Boere
https://www.donordenkers.nl/pdf/handleiding.pdf
https://www.donordenkers.nl/over-donordenkers?gclid=EAIaIQobChMIj9mk_Yez2QIVrb_tCh3A9wtTEAAYASAAEgIAkvD_BwE
Pingback: Open brief over Communicatieplan Donorwet en leus donorcampagne - Orgaandonor ja of neeOrgaandonor ja of nee
Een goede voorlichting ontbreekt totaal van overheidswege, de belangen van de ontvanger krijgt alle (gemanipuleerde) aandacht, maar de belangen van de donor worden bijna totaal verzwegen. Nog afgezien dat het mijns inziens niet tot een taak van de overheid behoort om zich op deze wijze met dit onderwerp te bemoeien. De donor”industrie” is echter een miljardenindustrie waarbij het betere lobbywerk zijn doel bij de overheid bereikt schijnt te hebben.
Een evenwichtiger informatieverschaffing is onder andere te vinden in het boek “Wat je over orgaandonatie zou moeten weten” van Ger Lodewick.